©
Rijdende Melkontvangst
Lang voordat de eerste RMO's reden, was er al volop melkvervoer per tankwagen. Dit betrof voornamelijk de verwerkte melk in bulkvervoer, zoals ondermelk, room, wei, taptemelk en koffiemelk, die tussen de zuivelfabrieken onderling werd vervoerd; het zogenoemde intra-vervoer. Vooral de grotere zuivelfabrieken hebben vaak gespecialiseerde productielijnen voor de bereiding van bijvoorbeeld toetjes, melkpoeder of grondstoffen die bestemd waren voor de farmaceutische industrie. In feite wordt niets van de rauwe melk weggegooid, en zelfs in likeuren en TL-buizen worden zuivelstoffen verwerkt. Nog steeds is er een enorme vervoersstroom van zuivelproducten in binnen- en buitenland tussen de verschillende zuivelbedrijven; een stroom die voornamelijk uit besteed wordt, evenals het RMO-transport vanaf de boerderij.
Ik heb op deze site al eens eerder mijn respect uitgesproken voor de RMO- chauffeurs, zonder daar anderen mee tekort te willen doen. Melkveehouders zitten bijna altijd aan smalle polderweggetjes, met aan weerskanten zachte bermen, soms beplant met bomen, maar er is altijd wel een sloot. Meestal moet de chauffeur dan ook nog van zo'n weggetje achteruit het erf op, over een smal bruggetje met stenen muurtjes, kolommen of een reling. In de zomermaanden met mooi weer en voldoende daglicht lukt dat allemaal wel, maar in de wintermaanden met sneeuw en ijzel op de weg, of bij dikke mist, of met wegen die in de bietentijd spekglad van de modder zijn… en dan vanaf zo’n polderweggetje een erf op rijden, dat is andere koek; ondanks dat de melkveehouder de plicht heeft de toegangsweg naar zijn erf zodanig schoon te maken dat de RMO’er ongehinderd bij de melktank kan komen. En dat het dan wel eens een keertje mis kan gaan, is niet verwonderlijk. En, geloof mij, geen enkele RMO-chauffeur wil dat dit hem overkomt.
Ruim 1200 foto's van RMO's en voertuigen voor intern melktransport staan op naam gesorteerd in de 15 albums hieronder. Het is een unieke verzameling, zeker omdat het hier voornamelijk voertuigen betreft van alle voormalige zuivelfabrieken die gerelateerd zijn aan de voormalige campinamelkunie. Er is ook een album van het nu huidige Friesland Campina. Het zijn veelal foto's uit een historisch zuivel-verleden, wat toch wel wat nostalgische gevoelens oproept. Toch is het eigenlijk [bij schrijven] pas 30 jaar geleden dat de RMO gemeengoed werd bij het ophalen van de rauwe melk bij de boerderij. De bulktankwagens waren er al ruim voor en rond de Tweede Wereldoorlog. JaWiCo uit Pijnacker bijvoorbeeld onderhield voor de Sierkan in Den Haag al in 1945 een pendeldienst naar Friesland met een Opel vrachtwagen uit 1939, met daarop gemonteerd twee melktanks van 1500 liter elk. Het vervoer van de rauwe melk van de melkveehouder naar de fabriek zal voorlopig wel blijven zoals het nu is, namelijk per RMO. Een enkele zuivelfabriek heeft het wel eens geprobeerd met een tankleiding, maar met uitzondering van de Waddeneilanden blijkt dit toch niet haalbaar te zijn.
De techniek van de RMO-installaties is met de jaren steeds beter geworden, evenals de voertuigen zelf. Het begon met een solo-RMO, met in een later stadium een aanhanger van zo'n 20.000 liter inhoud erbij. Die parkeerde men dan ergens om bij een volle tank van de RMO- motorwagen de melk in de aanhanger over te pompen. Nu is het veelal een trekker met een drie- assige, meegestuurde oplegger, met een tankinhoud van 28 of 34 ton - zeer wendbaar; iets wat afgekeken is van de city-trailers die men toen al jaren gebruikte voor de bevoorrading van melkslijters en supermarkten. Ook het vervoer van bulkmelk tussen zuivelfabrieken zal wel blijven bestaan, ondanks dat hun aantal in rap tempo afneemt. Maar er blijft voldoende vraag en aanbod, en elke zuivelfabriek heeft zo zijn eigen specialisme waarvoor vervoer nodig is..
Geplaatst: 13 juni 2010