DE COMBINATIE TERNEUZEN

De N.V. Melkinrichting "De Combinatie" had in het Zeeuws-Vlaamse Terneuzen op 4 januari 1959 alle bezittingen van de Coöperatieve Melk en Melkproducten Centrale [C.M.M.C.] overgenomen, om vanaf 8 mei 1960, na een grondige verbouwing, daar een volledig melkontvangststation en standaardisatiebedrijf te realiseren.

Een enorme koelinstallatie, die was gemonteerd boven de cabine, hield de producten in de motorwagen op de gewenste temperatuur; de aanhanger was meestal geladen met gesteriliseerde melkproducten. In de wintermaanden beschermde een hoes om de neus van de Volvo de motor tegen de vrieskou, die vaak nog kouder werd door de rijwind. En daardoor kon de kachel het ook aan om in de cabine het nog een beetje aangenaam te krijgen. De Volvo-combi werd altijd, nadat het fust was gelost bij terugkomst uit Terneuzen, weer voorgeladen. Dat deed Cor altijd zelf, en als alle producten er nog niet waren, maakte de avondlaadploeg het laden daarvan verder af. Op de woensdagen, als er geen rit naar Terneuzen was, werd er meestal een rit naar Duitsland gemaakt om er een vracht Tetra-verpakkingen op te halen.

Doordat de subsidie op de extra vervoerskosten van melk in schaarste-gebieden op 19 april 1953 kwam te vervallen, werd al snel daarna in Terneuzen op 18 juni van dat jaar de Coöperatieve Melk en Melkproducten Centrale "Vlaanderen" g.a. opgericht, met gelijk al 150 melkveehouders en 30 slijters als leden. Al snel daarna betrok men een pand in Terneuzen dat volgens de statuten van de C.M.M.C. voldeed aan de ontvangst, opslag en afgifte van melk en melkproducten. Later volgde er een tweede pand in Axel, waar overigens geen melkontvangst was. De C.M.M.C. deed het ondanks de vele twijfels zo goed dat men besloot omstreeks 1957 een nieuwe poging te wagen om met de drie andere melkbedrijven in Zeeuws-Vlaanderen te onderhandelen. Ook deze keer liep dat op niets uit, wat gelijk een terugslag gaf op de prijzen en een concurrentiestrijd veroorzaakte met de zuivelbedrijven buiten Zeeuws- Vlaanderen, die nog eens werd verhevigd doordat op 2 februari 1958 ook in Zeeuws-Vlaanderen de melkstandaardisatie van kracht werd. De inkoopcombinatie C.M.M.C. die haar waren betrok van  “De Eensgezindheid” te IJzendijke, voelde de hete adem van de concurrentie in de nek en zocht derhalve contact - mede ingegeven door zakelijke motieven van enkele bestuursleden van de C.M.M.C.- met de N.V. Melkinrichting "De Combinatie". Dit leidde ertoe, dat op 4 januari 1959 alle bezittingen van de C.M.M.C. aan de N.V. Melkinrichting "De Combinatie" werden overgedragen. Terneuzen is al snel daarna - op 8 mei 1960 - een volledig standaardisatiebedrijf voor losse melk geworden, met in de jaren 1961-1962 een aanvoer van ruim 2.5 miljoen kilogram en met een opslagcapaciteit van 17.000 kilogram melk, die de jaren daarna nog flink groeide.

De Terneuzense melkslijters, die op die maandag met vakantie zouden gaan, hadden besloten de melk-bezorging normaal te doen plaatsvinden. In een pamflet, welke op de zaterdagavond daarvoor nog laat werd verspreid, gaven zij als reden op dat een bepaalde fabriek van zins was in de komende week melk en melkproducten in Terneuzen te doen bezorgen als zij met vakantie waren. De gezamenlijke melkslijters noemen dit een asociale handeling en verzoeken daarom het publiek bij de eigen melkbezorgers te blijven kopen. Een der Terneuzense melkslijters verklaarde: „Tot voor kort betrokken wij onze producten van de melkfabriek „Eensgezindheid” te IJzendijke. Uit zakelijke overwegingen hebben zij deze leverantie stopgezet, waarna alle producten werden aangevoerd vanuit Rotterdam”. Volgens deze zegsman zou de kwaliteit van deze producten beter zijn, terwijl de winstmarge voor de melkslijters hoger kwam te liggen. Dit zou, nog steeds volgens de melkslijter, de ontevredenheid hebben opgewekt van de fabriek te IJzendijke, waarom zij in de vakantieweken wil trachten vaste voet aan de grond te krijgen bij de Terneuzense consumenten. Vandaag zal een deputatie der melkslijters met de bestuursleden van de Rotterdamse melkfabriek een bespreking houden met het gemeentebestuur over de moeilijkheden. De directeur van de melkfabriek te IJzendijke vond de inhoud van het pamflet nogal kras gesteld. Hij wilde in het midden laten of de fabriek inderdaad van plan was om in de komende weken melkproducten in Terneuzen te doen aanvoeren. Het was naar zijn mening zeker niet onmogelijk, dat dit in de toekomst wel zou gebeuren, omdat talrijke verzoeken van Terneuzense consumenten waren binnengekomen om melkproducten uit IJzendijke.

wat zij meedeelden in een pamflet, dat in Terneuzen huis aan huis werd bezorgd en waarin vermeld stond dat duidelijk was gebleken dat de Terneuzense bevolking het streven van bepaalde melkfabrieken afwees, en uit de reacties van de klanten was gebleken, dat er geen bezwaar bestond tegen het feit dat de melkslijters met vakantie zouden gaan. De Terneuzense melkslijters gaven hun concurrenten toch al weinig kans, door niet allemaal tegelijk, maar verspreid op vakantie te gaan en heel deze periode, van 10 augustus tot en met 5 september 1959, de melk huis aan huis te bezorgen en, zo beloofden zij, ook niet eens veel later dan dat de klant gewend was.

De N.V. Melkinrichting "De Combinatie" als tegenstrever van de Zeeuws Vlaamse zuivelfabrieken kreeg ondertussen toch wel veel macht in Terneuzen, wat onder meer bleek uit de opzegging van een leveringscontract tussen de Terneuzense C.M.M.C. enerzijds en het Coöperatieve zuivelbedrijf te IJzendijke anderzijds, waarna de C.M.M.C. voorlopig verder ging samenwerken met de N.V. Melkinrichting "De Combinatie" te Rotterdam. Die samenwerking kreeg op 4 januari 1959, toen alle bezittingen van de C.M.M.C. aan de N.V. Melkinrichting "De Combinatie" werden overgedragen, op 26 oktober van dat jaar z’n definitieve vorm. Een en ander had tot gevolg dat de afzet van melkproducten met ruim 1 miljoen liter per jaar was verminderd, wat voor het voortbestaan van de twee overige fabrieken waarmee de Terneuzense C.M.M.C. een leveringscontract had een ernstige bedreiging vormde.

In een brief gericht aan alle Zeeuws Vlaamse melkveehouders deelde de N.V. Melkinrichting "De Combinatie" mede dat zij steeds hadden gestreefd om in samenwerking met die twee bestaande Zeeuws Vlaamse fabrieken, aan alle veehouders de zelfde prijs te zullen uitbetalen, welke ook de Zuid - Hollandse CoöperatieveMelkcentrale aan haar leden uitbetaalde.Omdat de N.V. "Melkinrichting "De Combinatie" absoluut niet tot enige samenwerking kon komen met deze twee Zeeuws Vlaamse fabrieken, konden zij niet veel anders dan zelf, het komende voorjaar in Terneuzen een melkontvangststation te realiseren . Alle melkveehouders ontvingen voorts een zeer uitgebreide lijst met cijfermateriaal, waarop zij zelf konden nagaan of de prijzen zoals daarop vermeld, voor hen acceptabel waren.

Zoals was te verwachten gingen de twee zuivelfabriekjes samen in de tegenaanval door een beroep te doen op de melkvee-houders van Zeeuws-Vlaanderen met als punt dat met deze Rotterdamse melkfabriek wel eens een fors deel van de in 30 jaar opgebouwde welvaart, waarvan ook de zestig man personeel profiteerde, verloren zou gaan. Ook stelden zij vast dat de melkveehouders die hun bezittingen hadden verkocht aan de N.V. Melkinrichting "De Combinatie" dit hadden gedaan door een gebrek aan goede leiding en voorlichting; zo waren er zogenaamd recente melkprijzen voorgeschoteld , maar in werkelijkheid waren ze wel uit een tijd dat deze veel hoger lagen. Ook de vervoerskosten van de melk, die daar ook nog eens bovenop kwamen, werden wijselijk verzwegen, omdat naar later bleek, deze geheel ten laste van de boeren kwamen. En dat betekende dat men  netto dus minder zou ontvangen dan bij de melkfabriek te IJzendijke. Het bestuur van "De Eensgezindheid" vond dit destijds dan ook duidelijk een valse voorspiegeling van zaken. Temeer omdat tijdens een vergadering die toen werd gehouden, een telegram binnen was gekomen van het bestuur van de C.M.C., waarin tegen de consequenties van de vrachtprijs werd gewaarschuwd. De voorzitter van de C.M.M.C. had dit telegram verzwegen, en het niet op die vergadering ter sprake gebracht. netto dus minder zou ontvangen dan bij de melkfabriek te IJzendijke. Het bestuur van "De Eensgezindheid" vond dit destijds dan ook duidelijk een valse voorspiegeling van zaken. Temeer omdat tijdens een vergadering die toen werd gehouden, een telegram binnen was gekomen van het bestuur van de C.M.C., waarin tegen de consequenties van de vrachtprijs werd gewaarschuwd. De voorzitter van de C.M.M.C. had dit telegram verzwegen, en het niet op die vergadering ter sprake gebracht.

melkontvangst- en uitgiftestation waarin diverse elektromotoren en tanks gebezigd zullen worden. Ondertussen werd al personeel aangetrokken zoals een melkontvanger - laborant, chauffeurs, boekhouder, magazijnbediende en gegadigden voor het vervoer van de melk van melkvee- houders uit diverse gemeentes naar het ontvangststation te Terneuzen. Vanaf toen was het een volledig, zij het een zeer eenvoudig, melkontvangststation en standaardisatiebedrijf met acht medewerkers en twee vrachtwagens, waarvan de chauffeurs op de heenweg met de zuivelproducten die waren aangeleverd uit Rotterdam - Overschie de 35 melkhandelaren van Cadzand tot aan Hulst bevoorraadden, en op de terugweg de boerenmelk ophaalden. Na het standaardiseren van de melk in Terneuzen, werd deze dagelijks per tankwagen vervoerd naar Rotterdam of Maasdam om aldaar verder te worden verwerkt.

Op vrijdag 8 april 1977 viel er een zeer tragisch bedrijfsongeval te betreuren, waarbij de 51- jarige chauffeur A.L. de Zwart uit Hulst was betrokken. Hij kwam hierbij om het leven doordat hij op het terrein van het depot in Terneuzen bekneld raakte tussen twee geparkeerde aanhangwagens, doordat een van die aanhangers van zijn sokkel liep. De te hulp geschoten arts kon helaas niets meer voor hem doen.

In 1979 werd na 19 jaar het melkontvangststation, standaardisatiebedrijf en uitgiftedepot Terneuzen gesloten. De melk van de melkveehouders uit Zeeuws-Vlaanderen werd voortaan per RMO rechtstreeks naar de fabriek in Maasdam gebracht en de producten die al die jaren nog steeds door [voornamelijk] chauffeur Cor Littel werden aangeleverd uit Overschie, werden vanuit Maasdam direct geleverd aan de afnemers. 10 jaar later - in 1989 - werd ook de melkfabriek in Overschie voorgoed gesloten.

Geplaatst: 1 september 2014